Hooggevoeligheid ~ HSP
Note: Dit artikel is niet bedoeld als wetenschappelijke uiteenzetting of als een allesomvattende waarheid. Het is een artikel dat tot doel heeft mensen te inspireren en aan te zetten tot nadenken en reflectie!
Overprikkeling: hoe ziet dat er uit? De signalen.
Wanneer je als hooggevoelige veel prikkels binnenkrijgt en je hebt niet genoeg recuperatietijd of tijd om deze prikkels te verwerken, dan geraak je overprikkeld.
Maar wat gebeurt er dan?
Hoe ziet dat er uit?
Wat zijn de signalen voor jou die er op kunnen wijzen dat je overprikkeld bent?
Enkele voorbeelden:
* Vermoeidheid:
Dat is een van de eerste signalen die kan opvallen. Dit kan zich uiten in fysieke vermoeidheid, maar ook zeker in mentale vermoeidheid. Bij mentale vermoeidheid kan je problemen ondervinden met o.a. je concentratie. Een lange mail lezen wordt bijvoorbeeld een hele opgave. Misschien merk je wel dat je er tegenop ziet.
* Prikkelbaarheid:
Vaak is dit alweer een stapje verder in de overprikkeling. Heb je bij je vermoeidheid niet de tijd gehad of genomen om alles te verwerken, dan kan prikkelbaarheid een volgend signaal worden. Je bent kortaf tegen geliefden of je schiet voor het minste al uit je slof... Tijd voor een pauze!
* Angst:
Een onbestemd angstgevoel… Angst zonder dat er een directe dreiging is… Of buitensporige angstgevoelens voor relatief kleine dreigingen.
Dit is weer een stap verder op de overprikkelingstrap. Hoe langer de overprikkeling aanhoudt, hoe groter de kans op het ontwikkelen van angstgevoelens.
* Onrust in je geest en lichaam:
Loop je van hier naar daar, maar doe je eigenlijk niets? Of begin je overal aan zonder iets af te maken? Voel je de onrust letterlijk in je lijf: spieren die trillen, je voet die je onbewust op de grond zit te tikken of zit je continu te wriemelen?
Deze onrust kan een duidelijk signaal zijn van overprikkeling. Soms lijkt het alsof je geen rust kan vinden, zelfs niet op de momenten die er wel de gelegenheid voor bieden zoals bijvoorbeeld in je bed.
Vaak merk je dan ook op, als je bewust naar je gedrag gaat kijken, dat dit momenten zijn waarop je vaak de tv of de computer aan zet of andere mensen gaat opbellen. Alles om maar te voorkomen dat je in die rustpositie komt. De overgang tussen dat gestresste lijf en die stille periode is te groot!
Toch volhouden in de stilte en rust, je bewust zijn van de afleiding die je zoekt, zijn mogelijkheden om jezelf weer de tijd te geven om deze prikkels te verwerken.
* Eten:
Behoefte aan suikervol of vet eten, vaak honger hebben of de behoefte om steeds maar weer te snacken. Het lijkt soms alsof je lichaam deze extra energie nodig heeft om al die prikkels te kunnen verwerken. Maar laat je niet voor de gek houden! Gezond eten en voldoende rust, dat is wat je echt nodig hebt!
* Perfectionisme en controle:
Ben je perfectionistisch of hou je graag controle? Je zal merken dat op het moment dat de drang naar nóg meer controle houden en het nog perfecter willen doen, groter wordt naarmate je overprikkelder bent. Ook hier weer een mooi signaal dat je kan opvangen en kan gebruiken om je rustmomenten goed te kiezen!
* Pleasegedrag en innerlijke criticus:
Hetzelfde geldt voor pleasegedrag en de activiteit van je innerlijke criticus. Hoe overprikkelder je bent, hoe meer je zal merken dat je de andere wil pleasen, het zeker wel goed wil doen voor de ander. Alsof je de zelfbevestiging nog meer buiten jezelf gaat zoeken. En ondertussen gaat dat stemmetje in je hoofd (die innerlijke criticus) nog veel harder roepen hoe slecht je het allemaal doet.
Je merkt dat het een vicieuze cirkel is, waar je uit moet geraken! Dat gaat niet altijd even snel. Maar je kan begrijpen dat hoe sneller je de signalen opmerkt, hoe sneller je er werk van kan maken. Dit kan je doen door:
1) de tijd nemen om tot rust te komen.
2) kritisch kijken naar de vele prikkels die je binnen laat komen; hierover zal ik in een volgend artikel meer vertellen.
Lukt het je niet om overprikkeling de baas te worden en je weer innerlijk rustig te voelen, dan kan het goed zijn om hierbij hulp te zoeken.
Het onbestemde angstgevoel is soms moeilijk te detecteren bij jezelf. Heel bewust stilstaan bij wat je voelt en waar dit vandaan komt, is vaak noodzakelijk. Dit kan je bijvoorbeeld doen tijdens een meditatie. Maar ook als je hier niet vertrouwd mee bent, kan je even alleen in stilte gaan zitten of een wandeling maken en dit bezinningsmomentje gebruiken om eens diepgaand te kijken naar jouw angstgevoelens.
Een mooi moment om je hier even bewust van te worden en te kijken of je misschien een rustpauze moet inlassen. Eerst wat prikkeltjes verwerken voor er weer wat bij kan!
Zelfvertrouwen:
Energiebalans:
Hooggevoeligheid: